پریکاردیت چیست و چه علائمی دارد و چطور درمان می شود؟ - راهنمای مدرسه

به گزارش راهنمای مدرسه، پریکاردیت Pericarditis تورم و تحریک بافت نازک و کیسه مانند اطراف قلب (پریکارد) است. پریکاردیت اغلب باعث درد شدید قفسه سینه می شود. درد قفسه سینه زمانی رخ می دهد که لایه های تحریک شده پریکارد به یکدیگر ساییده شوند.

پریکاردیت معمولاً خفیف است و بدون درمان از بین می رود. درمان موارد شدیدتر ممکن است شامل دارو ها و به ندرت جراحی باشد. تشخیص و درمان به موقع ممکن است به کاهش خطر عوارض طولانی مدت پریکاردیت کمک کند.

علائم

درد قفسه سینه شایع ترین علامت پریکاردیت است. معمولاً احساس تیز یا ضربه زدن دارد. با این حال، برخی از افراد درد قفسه سینه مبهم، دردناک یا فشاری دارند.

درد پریکاردیت معمولاً در پشت استخوان سینه یا در سمت چپ قفسه سینه رخ می دهد. درد ممکن است:

• به شانه چپ و گردن پخش کنید
• هنگام سرفه کردن، دراز کشیدن یا نفس عمیق کشیدن بدتر شوید
• هنگام نشستن یا خم شدن به جلو بهتر شوید

سایر علائم و نشانه های پریکاردیت ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سرفه کردن
• خستگی یا احساس ضعف عمومی یا بیمار بودن
• تورم پا
• تب با درجه پایین
• تپش یا تند ضربان قلب (تپش قلب)
• تنگی نفس هنگام دراز کشیدن
• تورم شکم (شکم)

علائم خاص به نوع پریکاردیت بستگی دارد. پریکاردیت با توجه به الگوی علائم و مدت زمان طولانی بودن علائم به دسته های مختلفی تقسیم می شود.

• پریکاردیت حاد به طور ناگهانی شروع می شود اما بیش از سه هفته طول نمی کشد. اپیزود های آینده ممکن است رخ دهد. ممکن است تشخیص تفاوت بین پریکاردیت حاد و درد ناشی از حمله قلبی سخت باشد.
• پریکاردیت عود کننده حدود چهار تا شش هفته پس از یک دوره پریکاردیت حاد بدون هیچ علامتی در بین آن رخ می دهد.
• پریکاردیت مداوم حدود چهار تا شش هفته اما کمتر از سه ماه طول می کشد. علائم مداوم هستند.
• پریکاردیت انقباضی مزمن معمولاً به کندی ایجاد می شود و بیش از سه ماه طول می کشد.

علل

تشخیص دلیل پریکاردیت اغلب سخت است. ممکن است دلیلی پیدا نشود (پریکاردیت ایدیوپاتیک).

علل پریکاردیت می تواند شامل موارد زیر باشد:

• پاسخ سیستم ایمنی پس از آسیب قلبی ناشی از حمله قلبی یا جراحی قلب (سندرم درسلر، که به آن سندرم انفارکتوس پس از میوکارد یا سندرم آسیب پس از قلب نیز می گویند)
• عفونت، مانند COVID-19
• اختلالات التهابی، از جمله لوپوس و آرتریت روماتوئید
• آسیب به قلب یا قفسه سینه
• سایر شرایط سلامت مزمن، از جمله نارسایی کلیه و سرطان

عوارض

تشخیص زودهنگام و درمان پریکاردیت معمولاً خطر عوارض را کاهش می دهد. عوارض بالقوه پریکاردیت عبارتند از:

• تجمع مایع در اطراف قلب (افیوژن پریکارد). تجمع مایعات می تواند منجر به عوارض قلبی بیشتر شود.
• ضخیم شدن و زخم شدن دیواره قلب (پریکاردیت انقباضی). برخی از افراد مبتلا به پریکاردیت طولانی مدت دچار ضخیم شدن و اسکار دائمی پریکارد می شوند. تغییرات باعث می شود که قلب به درستی پر و تخلیه نشود. این عارضه غیر معمول اغلب منجر به تورم شدید پا ها و شکم و تنگی نفس می شود.
• فشار بر قلب به دلیل تجمع مایعات (تامپوناد قلبی). این شرایط تهدید کننده زندگی مانع از پر شدن صحیح قلب می شود. خون کمتری از قلب خارج می شود و باعث افت شدید فشار خون می شود. تامپوناد قلبی نیاز به درمان اورژانسی دارد.

پیشگیری

هیچ پیشگیری خاصی برای پریکاردیت وجود ندارد. با این حال، انجام این اقدامات برای جلوگیری از عفونت ممکن است به کاهش خطر التهاب قلب کمک کند:

• تا زمان بهبودی از افرادی که بیماری ویروسی یا آنفولانزا دارند خودداری کنید. اگر با علائم عفونت ویروسی بیمار هستید، سعی کنید از قرار گرفتن در معرض دیگران خودداری کنید.
• بهداشت را رعایت کنید. شستن مرتب دست ها می تواند به جلوگیری از توسعه بیماری کمک کند.
• واکسن های توصیه شده را دریافت کنید. در مورد واکسن های توصیه شده، از جمله واکسن هایی که در برابر کووید-19، سرخجه و آنفولانزا محافظت می کنند - بیماری هایی که می توانند باعث میوکاردیت شوند، به روز باشید. به ندرت، واکسن COVID-19 می تواند باعث التهاب پوشش خارجی قلب (پریکاردیت) و التهاب عضله قلب شود، به ویژه در مردان 12 تا 17 ساله. در مورد مزایا و خطرات واکسن ها با پزشک خود صحبت کنید.

تشخیص

برای تشخیص پریکاردیت، پزشک معمولاً شما را معاینه می کند و در مورد علائم و سابقه پزشکی شما سؤالاتی می پرسد.

گوشی پزشکی معمولاً روی قفسه سینه و پشت قرار می گیرد تا به صدا های قلب گوش دهد. پریکاردیت باعث ایجاد صدای خاصی می شود که به آن مالش پریکارد می گویند. صدا زمانی ایجاد می شود که دو لایه کیسه اطراف قلب (پریکارد) به یکدیگر ساییده شوند.

آزمایش خون معمولا برای بررسی علائم حمله قلبی، التهاب و عفونت انجام می شود. سایر آزمایشات مورد استفاده برای تشخیص پریکاردیت ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• الکتروکاردیوگرام (ECG). الکتروکاردیوگرام یک آزمایش سریع و بدون درد است که سیگنال های الکتریکی را در قلب ثبت می کند. تکه های چسبنده (الکترود) با سیم های متصل به مانیتور متصل می شوند. آن ها سیگنال های الکتریکی را که باعث ضربان قلب می شود را ضبط می کنند. یک کامپیوتر اطلاعات را ثبت می کند و آن را به صورت امواج روی مانیتور یا روی کاغذ نمایش می دهد.
• اشعه ایکس قفسه سینه. رادیوگرافی قفسه سینه می تواند تغییرات در اندازه و شکل قلب را نشان دهد. می تواند به تشخیص بزرگ شدن قلب کمک کند.
• اکوکاردیوگرام. امواج صوتی (اولتراسوند) تصاویری از قلب متحرک ایجاد می کند. اکوکاردیوگرام می تواند نشان دهد که قلب چقدر خون را پمپاژ می کند و آیا تجمع مایع در بافت اطراف قلب وجود دارد یا خیر.
• توموگرافی کامپیوتری قلب (CT) اسکن. سی تی اسکن قلب از اشعه ایکس برای ایجاد تصاویری از قلب و قفسه سینه استفاده می کند. از این آزمایش می توان برای بررسی ضخیم شدن قلب استفاده کرد که ممکن است نشانه پریکاردیت انقباضی باشد.
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی قلب (MRI). MRI قلب از یک میدان مغناطیسی و امواج رادیویی برای ایجاد تصاویر مقطعی از قلب استفاده می کند. اسکن MRI قلب می تواند ضخیم شدن، التهاب یا سایر تغییرات را در بافت نازک اطراف قلب نشان دهد.

درمان

درمان پریکاردیت به دلیل و شدت علائم بستگی دارد. پریکاردیت خفیف ممکن است بدون درمان بهتر شود.

دارو ها

اغلب دارو هایی برای کاهش التهاب و تورم تجویز می شود. مثال ها عبارتند از:

• مسکن ها. درد پریکاردیت را معمولاً می توان با مسکن های بدون نسخه مانند آسپرین یا ایبوپروفن درمان کرد. همچنین ممکن است از مسکن های تجویزی قوی استفاده شود.
• کلشی سین . این دارو باعث کاهش التهاب در بدن می شود. برای درمان پریکاردیت حاد یا اگر علائم تمایل به بازگشت دارند استفاده می شود. اگر بیماری کبدی یا کلیوی دارید نباید از این دارو استفاده کنید. کلشی سین همچنین می تواند با سایر دارو ها تداخل داشته باشد. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما قبل از تجویز کلشی سین، سابقه سلامتی شما را به دقت بررسی می کند.
• کورتیکواستروئید ها: کورتیکواستروئید ها دارو های قوی هستند که با التهاب مبارزه می کنند. اگر علائم پریکاردیت با سایر دارو ها بهبود نیابد، یا اگر علائم همچنان عود کنند، ممکن است کورتیکواستروئیدی مانند پردنیزون تجویز شود.

اگر پریکاردیت ناشی از عفونت باکتریایی باشد، درمان ممکن است شامل آنتی بیوتیک و درناژ در صورت لزوم باشد.

جراحی یا سایر روش ها

اگر پریکاردیت باعث تجمع مایع در اطراف قلب شود، ممکن است برای تخلیه مایع به جراحی یا روش دیگری نیاز باشد.

جراحی ها یا سایر روش ها برای درمان پریکاردیت عبارتند از:

• پریکاردیوسنتز در این روش از یک سوزن استریل یا یک لوله کوچک (کاتتر) برای خارج کردن و تخلیه مایع اضافی از حفره پریکارد استفاده می شود.
• برداشتن پریکارد (پریکاردکتومی). در صورتی که کیسه اطراف قلب به دلیل پریکاردیت منقبض به طور دائم سفت باشد، ممکن است نیاز به برداشتن کل پریکارد باشد.

شیوه زندگی و درمان های خانگی

در حین بهبودی، از فعالیت بدنی شدید و ورزش های رقابتی خودداری کنید. چنین فعالیتی می تواند علائم پریکاردیت را ایجاد کند. از پزشک خود بپرسید که چه مدت به استراحت نیاز دارید.